- شرح بیماری
هنگامی که سرخرگ خونرسانی کننده به عضله قلبی (سرخرگ کرونری) به واسطه تجمع رسوباتی که در مجموع پلاک نامیده میشوند تنگ میشود جریان خون به عضله قلبی کاهش مییابد اگر جریان خون به عضله قلبی کاهش پیدا کند، درد قفسه سینه رخ میدهد. اگر لخته ای هم تشکیل شده و جریان خون بخشی از عضله قلبی را قطع کند، حمله قلبی رخ خواهد داد.
- آنژیوپلاستی کرونری چیست؟
آنژیوپلاستی یک روش مداخلهای تشخیصی درمانی در عروق کرونری از طریق پوست (PCI) است که یک سوراخ کوچک در سرخرگ پا یا دست صورت گرفته و از طریق باد کردن یک بادکنک کوچک موجود در سر کاتتر، سرخرگ کرونری دچار انسداد را باز و جریان خون را به عضلات قلب بر میگرداند. استنت چیست ؟ استنت یک بافت مشبک فلزی است که برای محافظت از دیواره رگی که در معرض انسداد است به کار میرود استنت برای بیماران با تنگی ۸۰- ٪۷۰ استفاده میشود. در حدود یک سوم از بیمارانی که تحت آنژیوپلاستی بدون استنت گذاری قرار میگیرند سرخرگ مربوطه دوباره شروع به تنگ شدن در عرض چند ماه پس از بالون زدن میشود. این کاهش دوباره ،قطر، تنگی مجدد نامیده می.شود استنت روی بالون انتهای کاتتر آنژیوپلاستی قرار میگیرد وقتی کاتتر بالون دار داخل سرخرگ کرونر قرار گرفت پس از باد شدن ،بالون استنت به دیواره رگ فشار وارد کرده و مجرای شریان را باز نگه میدارد کاتتر بیرون کشیده شده و استنت در داخل شریان کرونر باقی میماند.
- علل انجام آنژیوپلاستی
آنژیوپلاستی به منظور درمان نوعی بیماری قلبی به نام آترواسکلروز مورد استفاده قرار میگیرد آترواسکلروز در واقع همان شکل گیری تدریجی پلاکهای چربی در رگهای خونی قلب است هنگامی که درمان دارویی
یا تغییر شیوه زندگی برای بهبود سلامت قلب کفایت نکند یا در صورت وقوع سکته قلبی، درد قفسه سینه وخیم و پزشک ممکن است آنژیوپلاستی را به عنوان انتخاب شیوه درمانی پیشنهاد کند.
- خطرات احتمالی
آنژیوپلاستی همچون دیگر روشهای تشخیصی درمانی خطراتی را به همراه دارد، شایعترین خطرات آنژیوپلاستی شامل موارد زیر است:
- تنگ شدن مجدد شریان در ۳۰ تا ۴۰ موارد اتفاق میافتد. استفاده از استنت این میزان را کاهش میدهد.
- لخته های خونی ممکن است حتی در هفته ها یا ماههای اول پس از آنژیوپلاستی رخ دهد استفاده از داروهای ضد انعقاد کمک کننده است
- خونریزی
- برخی خطرات نادر آنژیوپلاستی شامل موارد زیر است
- حمله قلبی
- آسیب شریان کرونر
- مشکلات کلیوی
- سکته مغزی
- ضربان غیر طبیعی قلب
- قبل از آنژیو پلاستی
مواردی که قبل از انجام آنژیوپلاستی لازم است از آن آگاهی داشته باشید:
- پیش از برنامه ریزی برای آنژیوپلاستی پزشک سوابق پزشکی شخص را مرور کرده و معاینات جسمی لازم را انجام میدهد همچنین برای تعیین امکان درمان انسداد توسط آنژیوپلاستی نوعی آزمایش تصویربرداری به نام آنژیوگرافی کرونری صورت میگیرد. اگر پزشک طی آنژیوگرام کرونر، انسدادی بیابد ممکن است تصمیم بگیرد که آنژیوپلاستی و استنت گذاری را بلافاصله پس از آنژیوگرافی در حالی که قلب هنوز کاتتر دارد انجام دهد.
- آنژیوپلاستی چه از پیش تعیین شده باشد و چه به صورت اورژانس انجام گیرد، ابتدا نیاز به انجام یک سری آزمایشات روتین دارد که شامل تصویر برداری اشعه ایکس از قفسه سینه الکتروکاردیوگرافی (ECG) و آزمایش خون است.
- حین انجام آنژیوپلاستی
مواردی که در حین انجام آنژیوپلاستی لازم است از آن آگاهی داشته باشید
- هیچ قسمتی از بدن شما بریده یا باز نمیشود به جز بریدگی کوچکی در رگ ،پا بازو یا مچ دست به منظور ورود کاتتر
- آنژیو پلاستی توسط متخصص قلب (کاردیولوژیست) و تیمی از تکنسینها و پرستاران ویژه انجام میشود.
ممکن است بیمار حین انجام این کار در ناحیه کشاله ران احساس فشار کند، در صورت وجود درد به پزشک اطلاع دهید. مقدار کمی رنگ از طریق کاتتر تزریق میشود تا به پزشک کمک کند از طریق تصویر اشعه ایکس به نام آنژیوگرام انسداد را مشاهده کند. یک بالون کوچک که در انتهای کاتتر نصب شده باد میشود تا شریان مسدود شده را عریض کند.
جایگذاری استنت ( فنر )
در بیشتر افرادی که آنژیوپلاستی انجام میدهند در محل ،انسداد استنت نیز گذاشته می.شود استنت دیواره شریان را از تنگ شدن مجدد پس از آنژیو پلاستی محافظت می.کند. استنت شبیه یک فنر توری سیمی ریز است)
- استنت به طور دائم در شریان باقی میماند تا آنرا باز نگه دارد و جریان خون قلب را بهبود ببخشد.
- پس از استنت گذاری لازم است به مدت طولانی دارو درمانی صورت گیرد تا احتمال تشکیل لخته در استنت کاهش یابد.
پس از انجام آنژیوپلاستی
مواردی که پس از انجام آنژیوپلاستی لازم است از آن آگاهی داشته باشید
- باید یک روز از قبل ازعمل بستری شوید.
- در طی بستری معمولا پزشک داروی ضد انعقادخون جهت پیشگیری از تشکیل لخته و داروهایی جهت آرام نمودن شریانها و جلوگیری از اسپاسم کرونری تجویز میکند
فعالیت
پس از انجام آنژیوپلاستی محدوده فعالیت خود را به صورت زیر تنظیم نمائید:
- از بلند کردن اجسام سنگین در ۳-۲ روز پس از آنژیوپلاستی اجتناب کنید.
- از رانندگی کردن تا یک هفته پس از آنژیوپلاستی کرونری خود داری کنید.
- یک هفته پس از انجام آنژیوپلاستی به کار و برنامه های خود بپردازید
- انجام منظم فعالیت جسمانی حداقل ۳ بار در هفته به مدت ۳۰-۲۰ دقیقه
رژیم غذایی و تغذیه
بیمارانی که تحت انجام آنژیوپلاستی قرار میگیرند لازم است رژیم غذایی
خود را به صورت زیر تنظیم نمایند
- حفظ کلسترول خون در محدوده طبیعی
مصرف رژیم غذایی سالم شامل کم چرب و کم نمک و سرشار از میوه و سبزیجات
داروها
پزشک معالج شما پس از انجام آنژیوپلاستی از دسته دارویی زیر جهت درمان استفاده مینماید رقیق کننده های خون رعایت دقیق توصیه های پزشک در مورد درمان با داروهای رقیق خون مثل آسپرین و.... و داروهای مشابه بسیار مهم است به علت وجود خطر ایجاد لخته در استنت داروهای ضد پلاکتی (پیشگیری از لخته شدن خون ( مانند پلاویکس تجویز میشود. پلاویکس ممکن سبب بروز عوارضی گردد، در نتیجه انجام دوره ای آزمایش خون ممکن است صورت گیرد. قطع نکردن این داروها به هر دلیلی بدون مشورت با متخصص قلبی بسیار مهم است.
درچه شرایطی به پزشک مراجعه نمایید؟
۱- در صورت عود درد قفسه سینه تنگی نفس یا علائم مشابه با آنچه پیش از انجام آنژیوپلاستی داشتید اگر حتی حین استراحت نیز در قفسه سینه احساس درد داشتید یا نیتروگلیسیرین برای تسکین درد بی اثر بود با ۱۱۵ پس از انجام آنژیوپلاستی تماس بگیرید.
۲- در صورت وجود درد قفسه سینه حین استراحت که با وجود استفاده از باید یک روز قبل از انجام عمل بستری شوید.نیتروگلیسیرین درد کاهش نیافته است.
۳- در صورت وجود خونریزی و تورم در محل ورود کاتتر
۴- در صورت احساس درد فزاینده و ناراحتی در محل ورود کاتتر
۵- وجود علائم عفونت مثل قرمزی، تورم، ترشح با تب
۶- در صورت تغییر درجه حرارت یا رنگ پا یا بازویی که مورد عمل قرارگرفته است
7-احساس ضعف و رخوت
