متفورمين چيست ؟
متفورمين يك داروي ضد ديابت خوراكي است با مصارف متعدد است كه مهمترين مصرف آن در كنترل سطح قند خون مي باشد .
چرا متفورمين مصرف مي كنم ؟
اين دارو براي بيماراني كه ديابت نوع دو (غير وابسته به انسولين ) دارند مصرف مي شود . اين دارو گاهي به همراه انسولين يا ساير داروها نيز مصرف می شود ولي در كل در درمان ديابت نوع يك كاربردي ندارد. افرادي كه ديابت تيپ دو دارند در بدن آنها انسولين به ميزان كافي ترشح نمي شود و يا اينكه پاسخ مناسب به انسولين در بدن وجود ندارد كه نتيجه آن افزايش قند خون شده كه مي تواند منجر به عواقب وخيم پزشكي مانند آسيب هاي كليوي ، قلبي ، قطع عضو و..... براي بيمار شود .
در هنگام مصرف اين دارو با چه عوارضي ممكن است مواجه شوم ؟
- علائم اشاره شده ذيل ممكن است در زمان مصرف اين دارو مشاهده شود كه مي بايست سريعا به پزشك خود اطلاع دهيد :
- علائم اسيدوز لاكتيك ( يك اختلال متابوليك شديد كه بعضا مي تواند كشنده باشد ) كه شامل ، درد عضلاني و ضعف ، بي حسي يا احساس سرما در دست و پا ، تند شدن تنفس ، احساس سرگيجه ، خواب آلودگي ، خستگي و سبكي سر ، درد در معده و حالت تهوع استفراغ و كاهش ضربان قلب مي باشد .
- هرگونه تورم و افزايش وزن ، تب ولرز و بدن درد ، علائم شبه سرماخوردگي
- از عوارض شايع ديگري كه مي توان براي اين دارو بيان نمود تهوع ، استفراغ ، احساس طعم فلزي ، بي اشتهايي و اسهال مي باشد كه بيشتر در ابتداي درمان مشاهده شده
ودر طول درمان كاهش مي يابد(البته مصرف اين دارو با غذا مي تواند اين عوارض را كمتر كند)
- علائم حساسيت به دارو شامل تورم روي صورت ، لب ها ، گلو وزبان است
- كاهش وزن عارضه ي ديگري است كه برخي از آن خوشحال مي شوند !
خوشحال مي شوند !
متفورمين با چه نام هايي در داروخانه ها موجود است ؟
گلوكوفاژ – بروت – اپومتفورمين – متفورمين هگزال – ريومت – رهامت
در هنگام مصرف اين دارو چه نكاتي را بايد رعايت كنم ؟
- اگر به متفورمين حساسيت داريد نبايد از اين دارو مصرف نمائيد
- در صورتيكه سابقه بيماري كبدي يا قلبي داريد قبل از مصرف اين دارو به پزشك خود اطلاع دهيد
- عدم توجه به علائم اسيدوز لاكتيك مي تواند منجر به بدترشدن آن شود كه گاهي هم كشنده است در صورت مشاهده علائم اسيدوز لاكتيك كه قبلا به آن اشاره شده حتما به پزشك خود مراجعه نمائيد .
- اگه شما نياز به عكس برداري راديولوژي با استفاده از تزريق مواد يد دار داريد ، حتما مصرف متفورمين را به پزشك خود اطلاع دهيد (متفورمين بايد بلافاصله قبل از انجام راديولوژي قطع و تا 48 ساعت مصرف نشود .)
- دارو را در دماي اتاق نگهداري و از نور ، رطوبت و دما محافظت نمائيد .
- ممكن است پزشك از شما بخواهد در مدت زمان مصرف اين دارو ، ويتامين B12 نيز مصرف كنيد ، تنها ميزاني از ويتامين B12 را مصرف كنيد كه پزشك شما برايتان تجويز كرده است .
- از مصرف داروهاي بدون نسخه بدون نظر پزشك و يا داروساز خود داري نمائيد .
در هنگام مصرف اين دارو چه تست ها نياز است كه انجام بدهم ؟
قند خون شما معمولا مي بايست در طول مدت زمان مصرف اين دارو كنترل شود و شما مي بايست بدين منظور به پزشك خود مراجعه نمائيد .با توجه به اينكه شرايطي مانند برخي بيماريها ، ورزش و تمرينات ، مسافرت و تغييرات رژيم غذايي مي توانند ميزان قند خون شما را تغيير دهند كنترل و اندازه گيري قند خون شما ضروري می باشد
(در پاره اي از مواقع مي بايست ميزان مصرف دارو زير نظر پزشك شما تغيير يابد )موارد ديگري نيز مانند قند و كتون ادرار ، تست هاي خوني و كبدي در طول درمان با اين دارو نياز به كنترل شدن دارند .
چه مدت زماني نياز است اين دارو را مصرف كنم ؟مدت زمان مورد نياز براي مصرف اين دارو وابسته به ميزان كنترل قند خون شما و عوامل ديگري مانند رژيم هاي غذايي ، ورزش و .... مي باشد
من متفورمين را چگونه مصرف كنم ؟تعداد دفعات تكرار مصرف در روز را پزشك براي شما تعيين مي كند . سعي كنيد دارو را هميشه در يك زمان و همراه غذا مصرف كنيد مگر اينكه پزشك دستور ديگري براي شما مطرح كرده باشد .
متفورمين قسمتي از درمان كامل شماست كه شامل رعايت رژيم غذايي ، ورزش و كنترل وزن مي باشد و استفاده منظم اين دارو در كسب بهترين نتيجه درمان ، مهم مي باشد .
درصورتي كه از قرصهاي آهسته رهش متفورمين استفاده مي كنيد آنرا نجويد و يا نصف نكنيد زيرا اين كار باعث مي شود اثرات دارو تغيير يابد
اگر مصرف يك دوز از متفورمين را فراموش كردم چه كاري بايد انجام دهم؟ چنانچه تا يك ساعت بعد از غذا متوجه شديد ، مصرف قرص فراموش شده بدون اشكال است در غير اين صورت قرص فراموش شده ، همراه با وعده غذايي بعدي ميل شود به شرطي كه مقدار كلي بيش تر از 1000ميلي گرم (2 قرص 500ميلي گرم )نشود .
اگر من دوز زيادي از دارو را مصرف كنم چه اتفاقي روي مي دهد ؟اين رويداد مي تواند باعث بروز اسيدوز لاكتيك (علائم در قسمت عوارض جانبي بيان شده ) و مي بايست در اسرع وقت به پزشك مراجعه كنيد .
براي رژيم غذايي خود به چه نكاتي بايد توجه كنم ؟
- از برنامه غذايي توصيه شده توسط پزشكتان پيروي كنيد . اين برنامه معمولا داراي يك تعادل در مقدار هيدرات هاي كربن ، چربي ها و پروتئين ها است . يك متخصص تغذيه به شما كمك خواهد كرد
تا به وزن مناسب تان برسيد و آن وزن را حفظ كنيد . او برنامه وعده هاي غذايي و نوبت هاي ميان وعده اي را به نحوي برنامه ريزي خواهد كرد كه در تمامي ساعات روز انرژي لازم به بدنتان برسد ، اگر نمي دانيد با برنامه غذايي خود چه كنيد ، از يك متخصص تغذيه كمك بگيريد . برنامه غذايي شما در كنترل و مهار بيماري تان نقش اساسي دارد.
- از مصرف الكل خود داري نمائيد . (الكل سطح قند خون شما را تغيير مي دهد و همچنين مي تواند احتمال بروز اسيدوز لاكتيك را بالا ببرد)
-
آيا مي توانم متفورمين را همزمان با داروهاي ديگري مصرف كنم ؟
در صورتيكه داروهاي اشاره شده ذيل را مصرف مي كنيد به پزشك خود اطلاع دهيد :
|
فوروزمايد
|
سايمتيدين
|
|
ديگوگسين
|
كوتريموكسازول
|
|
پردنيزولون
|
فني توئين
|
|
لووتيروكسين
|
اسيدنيكوتينيك
|
|
فني توئين
|
وراپاميل
|
|
نيفديپين
|
مرفين
|
|
داروهاي ضد بارداري خوراكي
|
فلوفنازين
|
|
فنوباربيتال
|
پرفنازين
|
ليست شامل همه داروها نبوده و ممكن است داروهاي ديگري كه شما مصرف مي كنيد با متفورمين تداخل داشته باشند جهت كسب اطلاعات به پزشك يا داروساز خود مراجعه شود .
منابع :
- WWW. Rxlist . com, onjuly 2014
- Drug information handbook, 2012 - 2013,21th edition
- Drug interaction facts , 2013 , David S . Tatro
-
