اهميت رژيم غذايي در بيماران ديابتي
رژيم غذايي نقش مهمي را در كنترل قندخون در بيماران ديابتي دارد . در صورتي كه مصرف غذا از نياز روزانه شما بيشتر باشد منجر به افزايش قند خون و اگر از نياز روزانه كمتر باشد باعث كاهش قند خون و عوارض آن مي شود .
تنظيم برنامه غذايي با توجه به شرايط فردي شما از جمله سن ، جنس ، قد ، وزن ، نوع بيماري و ميزان فعاليت صورت مي گيرد .
در صورت اضافه وزن به تدريج بانظر كارشناس تغذيه وزن خود را كاهش دهيد .
براي كنترل قند خون ، غذا خوردن در فواصل منظم بسيار اهميت دارد . به منظور كنترل قند خون و جلوگيري از نوسانات شديد آن بهتر است غذا را در 5 يا 6 نوبت استفاده كنيد .
به منظور دستيابي به يك رژيم غذايي مناسب رعايت اعتدال و تنوع در غذا خوردن بسيار مهم است به همين دليل گروه هاي غذايي به شما معرفي مي شود تا آن هارا بشناسيد و از هركدام در حد توصيه شده توسط مشاوره تغذيه در برنامه غذايي خود استفاده كنيد .
آشنايي با گروه هاي غذايي
اين گروه بيشترين انرژي مورد نياز را در برنامه غذايي تامين مي كند . اين مواد غذايي عمدتا حاوي نشاسته هستند شامل :
غلات نظير : گندم ، جو وبرنج .
حبوبات نظير : لپه ، عدس ، نخود و لوبيا .
سبزيجات نشاسته اي شامل : سيب زميني ، نخود سبز ذرت جدول ميزان مصرف مواد غذايي
نان
|
انواع نان سنتي (سنگك ، تافتون)
|
30 گرم
|
نان لواش
|
30گرم
|
ماكاروني
|
2/1 ليوان
|
برنج سفيد
|
3/1 ليوان
|
جوانه گندم
|
سه قاشق غذاخوري
|
انواع بيسكويت ساده
|
سه عدد
|
سبزي هاي نشاسته اي
|
باقالا پخته
|
3/1 ليوان
|
ذرت يا نخود سبز
|
2/1 ليوان
|
ذرت (بلال)
|
يك عدد متوسط
|
سيب زميني آب پز
|
يك عدد كوچك (90 گرم)
|
كدو حلوايي
|
يك ليوان
|
حبوبات
|
معادل يك واحد نشاسته به اضافه يك واحد گوشت خيلي كم چرب محاسبه شود
|
انواع لوبيا ، نخود ، لپه و عدس
|
2/1 ليوان
|
انواع نان و ماكاروني ، مثل نان سنگك يا بربري يا جو ، (نان هايي كه از آرد كامل (سبوس دار) تهيه شده مصرف كنيد ) .
توصيه مي شود كربوهيدرات را ترجيحا بصورت كامل وبا سبوس يا با حبوبات مصرف نمائيد .
هركدام از ميوه هاي زير برحسب ميزان مشخص شده با هم از نظر انرژي مساوي هستند . شما مي توانيد برحسب مقدار واحد معين در رژيم غذايي از آنها نه كمتر ونه بيشتر مصرف كنيد .
يك واحد از اين گروه شامل :
- يك عدد از ميوه هايي مثل : هلو يا پرتغال يا ليموشيرين يا گلابي يا سيب متوسط يا شليل يا موز كوچك يا گريپ فروت متوسط يا كيوي
- 2 عدد از ميوه هايي مثل : خرمالوي كوچك يا نارنگي يا انجير متوسط يا خرما يا ...............
- 12 عدد گيلاس يا 4 عدد زردآلو يا يك چهارم ليوان كشمش يا توت خشك و دو عدد انجير خشك متوسط .
- يك ليوان از ميوه هاي بزرگ مانند هنداونه يا گرمك يا خربزه بصورت قطعه قطعه شده و يا يك ليوان توت سياه يا تمشك
- نصف گلابي متوسط يا موز بزرگ
اين ميوه ها را كمتر مصرف كنيد :
خربزه ، هندوانه ، طالبي ، آب زرشك ، انگور و ........
اين گروه يكي از مهم ترين منابع غني از ويتامين ها ، مواد معدني و فيبر محسوب مي شوند و به علت انرژي كم در مقايسه با حجم زيادي كه دارند در كاهش قند خون مؤثر هستند و به علت نداشتن چربي انتخاب مناسبي براي وعده ها و ميان وعده هاي غذايي مي باشد . بهتر است سبزيجات تازه و خام يا آب پر مصرف شود .
يك واحد از اين گروه شامل :
سبزي خام 1 ليوان ، سبزي پخته شده نيم ليوان
انواع سبزي مثل : كرفس ، كنگر، قارچ ، گل كلم ، هويج ، تره، پياز ، تربچه ، اسفناج ، كاهو ، خيار ، گوجه ، سبزي خوردن ، سبزي آش ، سبزي خورشتي و سبزي پلو.
- گروه گوشت و جانشين هاي آن
مقدار كمي از اين گروه غذايي را يك يا دو وعده در روز ميل كنيد . گوشت سفيد كم چرب مصرف شود .ترجيحا بصورت آب پز ، كباب پز ، بريان يا بخارپز ،(گوشت قرمز كم چرب ، مرغ بدون پوست ، ماهي )تخم مرغ در صورتيكه ميتلا به چربي خون نيستند تا سه بار در هفته مي توانيد استفاده كنيد .
يك واحد از اين گروه شامل :
- 30 گرم از گوشت قرمز يا گوشت سفيد (ماهي يا مرغ )
- نصف ليوان حبوبات پخته شده
- يك عدد تخم مرغ
چربي ها داراي مقادير زيادي كالري هستند بعضي انواع چربي ها نظير چربي هاي اشباع و كلسترول خطر ايجاد بيماري هاي قلبي عروقي را افزايش مي دهند . محدود كردن اين گروه به كاهش وزن و كنترل قند خون كمك زيادي مي كند . سعي كنيد تا آنجاكه ممكن است از اين گروه غذايي كمتر استفاده كنيد.
اين گروه شامل:
انواع روغن ،كره ،خامه ،سرشير ،تخمه ها و..... مي باشد.
از چربي هاي غير اشباع ومايع وگياهي استفاده شود .از روش طبخ كباب پز ،آب پز يا تفت دادن به جاي سرخ كردن استفاده كنيد.
اين گروه شامل شير و ماست و ساير فرآورده هاي لبني است .خامه وكره در ليست چربي ها قرار دارند . از لبنيات كم چرب روزانه در برنامه غذايي خود استفاده كنيد .
يك واحد از اين گروه برابر است با يك ليوان شير ،يا ماست ،يا45گرم پنير
از لبنيات كم چرب استفاده كنيد .