راهنمای بیمار خونریزی گوارشی
- شرح بیماری
شکم محل قرار گرفتن اندامهای متعدد مانند معده، روده، طحال، كبد، لوزالمعده کیسه صفرا ،صفاق ،کلیه لوزالمعده، مثانه رحم، غدد فوق کلیوی تخمدانها و آپاندیس است. شکم بوسیله لگن و تعدادی از دندههای قفسه سینه محافظت میشود. اگرچه صدمات وارده به شکم در مقایسه با سر و سینه از اهمیت کمتری برخوردار است ولی به دلیل وجود اندامهای حساس در حفره شکم قابل توجه می باشد به هر نوع جراحت و ضربه به ناحیه شکمی، ترومای شکم اطلاق میشود و شایعترین عضوی که در ضربات غیرنافذ صدمه میبیند طحال و کبد است. طحال و کبد در سمت چپ بالای شکم، در کنار معده و بالای کلیه چپ قرار گرفته است و کاملاً توسط دنده تحتانی قفسه سینه محافظت می.شود طحال نقش مهمی را در پاسخ های ایمنی بدن ایفا میکنند و یک بافت پرخون است که حاوی مقدار زیادی گلبول قرمز میباشد.
- علائم پارگی طحال و کبد
در صورتی که فرد دچار پارگی کبد و طحال شده باشد علائم زیر در فرد بروز می نماید:
- درد در قسمت بالایی و چپ شکم احساس درد و ناراحتی هنگام لمس کردن قسمت فوقانی و چپ شکم
- احساس گیجی و سبکی سر
- کاهش فشار خون به دلیل خونریزی داخلی
- درد شانه چپ تاری دید
- بروز علائم شوک مانند رنگ پریدگی بی قراری و غش کردن
- اختلالات انعقادی در پارگی کبد
- سردی بدن
- تشخیص
جهت تشخیص خونریزی گوارشی اقدامات زیر انجام میشود:
- انجام معاینه فیزیکی توسط :پزشک در حالت طبیعی نمیتوان طحال را از طریق جدار شکم لمس کرد.
- سونوگرافی
- کشیدن مایع از شکم بیمار
- سی تی اسکن
- درمان
پس از تشخیص اینکه خونریزی در کدام ناحیه از دستگاه گوارشی اتفاق افتاده است جهت درمان اقدامات زیر انجام میشود:
جراحی در صورت قطعی شدن پارگی طحال، بیمار را فوراً به اتاق عمل منتقل و طحال را از شکم خارج میکنند زیرا در اثر پارگی طحال، مقدار زیادی خون به حفره شکم وارد میشود و فرد بدلیل از دست دادن خون ممکن است فوت کند.
حمایتی در صورت پارگی خفیف ،طحال نیاز به انجام جراحی نیست، بیمار چند روز در بیمارستان بستری و تحت درمان قرار میگیرد.
در پارگی کبد بیمار بلافاصله تحت عمل جراحی لاپاراتومی یا لاپاراسکوپی بر اساس وسعت و شدت ضایعه قرار می گیرد و حتی اگر شخص آسیب دیده مایل به انجام جراحی نباشد انتخاب غیرجراحی ممنوع می باشد.
- عوارض
در صورتی که فرد دچار پارگی کبد و طحال شده باشد عوارض زیر در بیمار بروز مینماید:
- پارگی کبد و طحال یک وضعیت اورژانسی است که در صورت به تعویق افتادن اقدامات درمانی و جراحی موجب به خطر افتادن جان بیمار می شود.
- عوارض بیهوشی و جراحی
- مراقبت
- فردی که طحال او برداشته شده در معرض ابتلا به عفونتهای مختلف است طحال در سیستم ایمنی نقش مهمی (دارد بنابراین لازم است
- مراقب سلامت خود باشید و از تماس با افراد مبتلا به بیماریهای عفونی تب دار اجتناب کنید و در صورت بروز تب به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت تجویز آنتی بیوتیک دارو را به موقع مصرف و دوره درمان تکمیل را کنید.
- سالانه واکسن آنفولانزا و مننگوکوک را تزریق کنید. .
- واکسن پنوموکوک بعد از جراحی تزریق میشود و لازم است هر ۵-۳ سال یکبار تکرار گردد.
- از مسافرت به اماکنی که احتمال عفونتهایی مانند مالاریا و ... وجود دارد اجتناب نمایید.
- در زمان استفاده از وسایل نقلیه عمومی از ماسک استفاده نمایید.
- سعی کنید در مکانهای شلوغ حضور نیابید.
- از مصرف دخانیات و الکل خودداری نمایید.
- در بیمارانی که دچار اتساع حاد شکمی هستند گذاشتن لوله معده ضروری میباشد و هنگامی خارج میشود که علائم برگشت حرکات طبیعی لوله گوارش وجود داشته باشد.
- تنفس عمیق و سرفه به خروج ترشحات راه های هوایی کمک کند و از بروز مشکلات تنفسی جلوگیری می نماید. لذا فیزیوتراپی تنفسی با کمک اسپیرومتری و یا باد کردن بادکنک روزی ۵ الی ۶ بار پس از عمل لازم است.
- جهت جلوگیری از بروز درد در زمان جابجا شدن در تخت و راه رفتن حمایت محل عمل جراحی بوسیله گذاشتن کف دست روی محل عمل و یا استفاده از شکم بند میتواند موثر باشد. در زمان ترخیص برگه خلاصه پرونده به شما داده می شود در حفظ نگهداری آن کوشا باشید و در زمان مراجعه به پزشک به همراه خود داشته باشید.
- بعد از عمل جراحی پانسمان روی زخم شما باید بطور روزانه تعویض شود زخم و پوست اطراف آن باید تمیز و خشک نگهداری شود. پزشک معالج برای شما داروهای آنتی بیوتیک و ضد درد تجویز کرده است. آنها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- رژیم غذایی
پس از اینکه فرد مورد عمل جراحی قرار گرفت رژیم غذایی خود را به صورت زیر تنظیم نماید
- برای تسريع التیام زخم جراحی رژیم غذایی پرپروتئین و پرکالری و سرشار از ویتامین استفاده کنید.
- صرف سبزیجات و مرکبات و آب میوه های تازه حاوی ویتامین ث (C) میتواند به بهبود سریعتر زخم کمک کند.
- جهت پیشگیری از یبوست از رژیم پرفیبر میوه ها و سبزیجات) حاوی سبوس و مایعات فراوان استفاده کنید.
- از مصرف غذاهای نفاخ بپرهیزید.
- فعالیت
پس از عمل جراحی جهت شروع فعالیت موارد زیر را مد نظر قراردهید:
- فعالیت به تدریج افزایش یابد تا از خستگی جلوگیری شود
- به انجام ورزشهای سبک بپردازید و از انجام ورزش های شدید بدنی اجتناب کنید.
- درچه مواردی به پزشک مراجعه نمایید؟
- در فواصل منظم و مشخص شده توسط پزشک جهت ادامه درمان
- درد شدید در محل عمل جراحی
- درد و قرمزی در محل زخم
- ترشح چرکی از زخم
- خونریزی از محل استامپ
- تب و لرز بی اشتهایی
