- مقدمه :
امروزه سر طان پستان در بسیاری از کشور ها شایعترین بیماری کشنده زنان به شمار می رود و متاسفانه میزان بروز آن رو به افزایش است . اگر چه شایعترین مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان ، سرطان ریه است اما بررسی ها حاکی از آنند که سرطان پستان علت اصلی مرگ ناشی از سایر سرطان ها در زنان 45 -35 ساله بوده است .
خوشبختانه به واسطه استفاده از معاینات بالینی و ابداع روش های جدید تشخیصی و درمانی ، مرگ ناشی از سرطان پستان کاهش یافته است .
کشف زود رس سرطان های پستان از 3 راه زیر صورت می گیرد :
- معاینات دوره ای پستان ها توسط پزشک معالج
- معاینه مرتب پستان ها توسط خود فرد
- ماموگرافی
- ماموگرافی :
ماموگرافی یکی از روش های تصویر برداری در پزشکی است که با استفاده از اشعه ایکس کار می کند . اساس ماموگرافی بر اصل افتراق
دانسیته (تراکم ) بافت های مختلف پستان استوار است .
سال ها در مورد بهترین سن شروع ماموگرافی و فواصل زمانی انجام آن در بین متخصصین رشته های مختلف پزشکی بحث وجود داشته تا اینکه انجمن سرطان آمریکا در سال 1997 قانون زیر را در مورد ماموگرافی وضع نمود :
تمام زنان سالم بدون علامت از سن 40 سالگی به بعد باید هر سال یک بار تحت ماموگرافی قرار بگیرند .
ماموگرافی را هم برای غربالگری و یافتن زود رس ضایعات سرطانی در پستان زنان به ظاهر سالم و هم در بررسی تومورهای سرطانی پیش از نمونه برداری و درمان این ضایعات انجام می دهند .
بسیاری از توده هایی که در پستان ایجاد می شوند ماهیت سرطانی و بدخیم نداشته و در گروه ضایعات خوش خیم مانند کیست های ساده ، آبسه و یا توده های توپر خوش خیم دسته بندی می شوند ، اما این موضوع نباید موجب شود تا بیمار از پیشگیری توده هایی که در پستان حس می کند غفلت نماید .
- موارد انجام ماموگرافی :
- خانم های سن 40- 30 سال پس از مشورت با پزشک معالج باید اقدام به انجام یک ماموگرافی پایه نمایند .
- خانم های بالای 40 سال به صورت سالیانه ماموگرافی انجام دهند .
- پی گیری بیمار مبتلا به سرطان پستان که یک پستان وی قبلا برداشته شده است .
- بررسی پستان های بزرگ و پرچربی در بیماران علامتدار (مثلا ترشح از نوک پستان ) که لمس توده امکانپذیر نیست .
- ماموگرافی و بارداری :
زنان 30 سال به بالا پیش از آنکه باردار شوند باید یک ماموگرام جهت غربالگری انجام دهند . زیرا ممکن است از زمان بارداری تا 5/2سال بعد قادر به انجام ماموگرافی نباشند .
توجه داشته باشید که حساسیت تشخیصی ماموگرافی در طی بارداری ، شیر دهی و حتی 6 ماه پس از خاتمه شیر دهی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد .
- آمادگی های ماموگرافی :
انجام ماموگرافی معمولا هیچ گونه دردی ندارد ، لذا در حین انجام ماموگرافی بی حرکت و خونسرد باشید و موارد زیر را رعایت فرمائید .
- تمامی سوابق نظیر سونوگرافی ، نتیجه آزمایش های خون ، نتایج بیوپسی و پاتولوژی را همراه بیاورید .
- از عطر اسپری و مام استفاده نفرمایید .
- بیمار گرافی :
علیرغم استفاده از روش های مختلف تصویر برداری از جمله MRI (ام .آر.آی ) در بررسی پستان ها هنوز هم در سنین 40-30 سال ماموگرافی حرف اول را می زند و روش اول تشخیصی می باشد.
