راهنمای بیمار
سندرم دیسترس تنفسی
- سندرم دیسترس تنفسی (RDS)
سندرم زجر تنفسی یک اختلال ریوی است که به طور عمده نوزادان نارس را مبتلا کند و به طور اولیه بیماری مربوط به تأخیر تکامل ریه ها می.شود این بیماری در ۸۰-۶۰ درصد مواردی که سن بارداری از ۲۸ هفته کمتر باشد در ۳۰-۵ درصد مواردی که سن بارداری ۳۶-۳۳ هفته باشد ، در ۵ درصد نوزادانی که بیش از ۳۷ هفته بارداری را پشت سر گذاشته باشند، و به ندرت در نوزادان نرم مشاهده می شود.
- علت یابی
علت اولیه این بیماری کمبود سولفکتانت است که ا ز هفته ۲۰ بارداری در مایعات اولیه جنین یافت میشود ولی تمام ریه را نمی پوشاند ولی در هفته ۳۵ بارداری سطح سورفکتانت ریوی به حد تکامل می رسد.
- علایم بیماری
نشانه های سوراخ بین دهلیزی یا A.D.S معمولاً در چند دقیقه نخست پس از تولد ظاهر می شود که شامل:
۱- تاکی پنه
۲- خرخر شدید ( ... شنیدن یا Gunting)
کشیدگی بین دنده ای و زیر دنده ای
۴- پرش لرزش جدارهای سینه
۵- تیره شدن رنگ پوست سیانوزی که با تجویز اکسیژن نیز تغییرنمی کند) می باشد.
- در موارد خفیف بیماری، نشانه ها طی ۳ روز به بیشترین حد رسیده و پس از آن به تدریج کاهش و در نهایت بهبود می یابد
- پیشگیری
مهمترین مسأله در پیشگیری از R.D.S پیشگیری از زایمان زودرس
و سزارین است. سنجش دور سر جنین از طریق سونوگرافی و ترکیبی از تجویز استروئیدها به مادر پیش از زایمان، تجویز سورفکتانت پس از تولد به نوزاد، جلوگیری از استرس هنگام تولد خطر و شدت زجر تنفسی را کاهش می دهد.
- درمان
تجویز اکسیژن گرم و مرطوب به طور صحیح (جهت پیشگیری از مسمومیت با (اکسیژن گام نخست درمان است. در صورتی که درمان با اکسیژن در حدود (Lit5) مؤثر نبود از CPAP ( پمپ هوا که در هنگام خواب ای را باز نگه (میدارد استفاده میشود در صورتی که همچنان مشکل وجود داشت باید از ونتیلاسون کمک گرفت.
۲- تزریق سورفکتانت از منبع بیرونی در نوزادان نارس دچار (R.D.S) یک درمان رایج است که از طریق لوله داخل تراشه و به طور مستقیم در ریه نوزاد تجویز می شود.
3- از دیگر اهداف درمانی رفع هر نوع اسیدوز است که با دادن بی کربنات سدیم این مشکل نیز مرتفع خواهد شد.
۴- مانیتورینگ دورهای PaCO2 میزان اسید و باز خون بخش مهمی را از درمان را تشکیل می دهد
عوارض
عوارض کوتاه مدت و طولانی مدت R.D.Sشامل :
پنوموتوراکس- پنوموپریکارد-دیسپلازی- خونریزی ریه تأخیر و تكامل ذهنی و عقب ماندگی ذهنی می باشد.
- تدابیر پرستاری
۱ - احتیاط هنگام جابه جا کردن، به حداقل رساندن ناراحتی نوزاد حين مراقبت ، پیشگیری از هیپوتری کاهش درجه حرارت بدن نوزاد برای به حداقل رساندن مصرف اکسیژن و تغذیه وریدی و جبران کمبود مایعات و الکترولیت(ها از اصول کلی مراقبت های پرستاری می باشند.
۲- ترشحات زیاد در راه هوایی منجر به اختلال در تبادل هوا و اکسیژن میشود لذا اکسیژن ترشحات ریه و دهان و حلق نوزاد و از طریق ساکشن مداوم بدون تحریک زیاد نوزاد بر حسب نیاز و دستور پزشک معالج لازم و ضروی است
3- بهترین وضعیت برای تسهیل یک راه هوایی باز در بیشتر نوزادان قرار گرفتن به پهلو در حالی که سر در امتداد آن یا طاقباز و در حالی که گردن قدری کشش دارد است.
۴- بررسی پوست، بخشی از بررسی متداول نوزادان است تغییر واستفاده از بالشتهای نرم به جلوگیری از شکنندگی پوست
کمک می نماید.
۵- مراقبت از دهان و جلوگیری از خنثی پوست نیز مهم است لذا باید دهان ولب نوزاد را با آب استریل تمیز کرده و همچنین می توان با مالیدن پماد حلال در آب ویتامین (AD) ، تحریک ناشی از ورود کاتترهای دخل بینی یا دهان را کاهش داده است .
۶- تحریک ارتباط عاطفی نوزاد با لمس کردن پوست بدن نوزاد بوسیله مادر و پدر نوزاد و همچنان در صورت صلاحدید پزشک معالج انجام مراقبت آغوشی ، مادر نوزاد میتواند به بهبودی زود تر نوزاد کمک می کند.